مکان‌یابی بهینه فضاهای ورزشی شهر زنجان با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)

چکیده فضاهای ورزشی، یکی از مهمترین مراکز خدماتی در سطح شهر محسوب می‌گردند، که سطح درخور توجهی از فضاهای شهری را به خود اختصاص داده است، بنابراین، توجه به این نکته که فضاهای ورزشی باید به نحو شایسته-ای در سطح شهر مکان‌یابی گردند، ضروری به نظر می‌رسد. در این پژوهش، به بررسی وضع موجود فضاهای ورزشی شهر زنجان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) جهت مکان‌یابی بهینه فضاهای ورزشی شهر زنجان پرداخته شده است.‌‌‌ پس از مطالعه وضع موجود فضاهای ورزشی، مشخص گردید که توزیع فعلی فضاهای ورزشی در سطح سلسله مراتب شهری مناسب نبوده است، به‌ طوری که تفاضل سطح و سرانه بین وضع موجود و استاندارد فضای ورزشی به ترتیب محله، ناحیه، منطقه و شهر برابر با 0.85، 0.33، 0.33،0.58 متر مربع است. از مجموع 19 فضاهای ورزشی شهر زنجان، 9 فضای ورزشی در مقیاس محله، 6 فضای ورزشی در مقیاس ناحیه، 3 فضای ورزشی در مقیاس منطقه، 1 فضای ورزشی در مقیاس شهر، خدمات رسانی می‌کنند. برای تحلیل سازگاری کاربری‌ها و ارزیابی نحوه قرار‌گیری کاربری‌های همجوار با کاربری ورزشی از ماتریس سازگاری استفاده شد و مشخص گردید، که 35 درصد از کاربری‌های همجوار با کاربری ورزشی کاملاً سازگار و 65 درصد کاربری‌های همجوار با کاربری ورزشی نسبتاً ناسازگار هستند. به طور کلی، توزیع فضاهای ورزشی در سطح شهر زنجان مناسب نبوده است، بنابراین، در سناریوی مکان‌یابی بهینه فضای ورزشی نتایج زیر حاصل گردید: ‌زمین‌های کاملاً نامناسب برای مکان‌یابی فضاهای ورزشی شهر 0.13 هکتار(1درصد)، زمین‌های نسبتاً نامناسب 1.56 هکتار(7 درصد)، زمین‌های بی‌تفاوت یا متوسط 11.04 هکتار(44درصد)، زمین‌های نسبتاً مناسب 9.4 هکتار(43 درصد) و زمین‌های کاملاً مناسب 1.4 هکتار(6درصد) از اراضی شهر زنجان را به خود اختصاص داده است.